शीतलहर, चिसो हावा र हिउँदे मौसमले गर्दा शरीरलाई विभिन्न प्रकारका स्वास्थ्य समस्या उत्पन्न गर्न सक्छ । जाडो मौसममा विशेषगरी बालबालिका, वृद्धवृद्धा र कमजोर स्वास्थ्य अवस्थाका व्यक्तिहरू बढी प्रभावित हुन्छन् । स्वास्थ्यलाई सुरक्षित राख्न र चिसोको प्रभावबाट बच्न निम्न उपायहरू अपनाउन सकिन्छ ।
जाडोबाट जोगिन सबैभन्दा पहिला तातो र बाक्लो लुगा लगाउनु जरूरी छ । स्वेटर, ज्याकेट, मोजा, पञ्जा, टोपी र मफलर अनिवार्य रूपमा लगाउनुपर्छ । शरीरको तापक्रमलाई स्थिर राख्न र हावा छिर्न नदिने किसिमका कपडा प्रयोग गर्नु उपयुक्त हुन्छ ।
-
शरीरलाई तातो बनाउने पेय पदार्थ पिउने
तातो चिया, कफी, सुप, अदुवाको रस वा झोल पदार्थ पिउँदा शरीरलाई तातो राख्न सहयोग गर्छ । यी पेय पदार्थले शरीरलाई चिसोबाट बचाउनका साथै प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो बनाउन पनि मद्दत गर्छ ।
जाडोमा तातो र पौष्टिक आहार खानु अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण हुन्छ। प्रोटिनयुक्त खानेकुरा (जस्तै मासु, गेडागुडी), हरियो तरकारी, सागपात, च्याउ, बदाम, मह, तिल र घ्यू जस्ता परिकारले शरीरलाई चिसोबाट बचाउन सहयोग पुर्याउँछ ।
-
घर भित्रै बस्ने र चिसो हावाबाट बच्ने
शीतलहर र चिसो हावाबाट बच्न घरभित्रै बस्ने प्रयास गर्नुहोस् । घरभित्र तापक्रम सन्तुलनमा राख्न विद्युतीय हिटर, आगो ताप्ने चुलो वा कम्बलको प्रयोग गर्न सकिन्छ ।
जाडोमा शरीरलाई सक्रिय राख्न व्यायाम आवश्यक हुन्छ । बिहानको समयमा घाममा हिँड्ने, योग गर्ने, दौडधुप गर्ने वा हल्का स्ट्रेचिङ जस्ता व्यायामले शरीरको रक्त प्रवाहलाई सन्तुलनमा राखेर शरीरलाई तातो बनाउँछ ।
जाडो मौसममा चिसो पानीले नुहाउने वा हातखुट्टा धुने गर्दा छालामा चिसोको असर पर्न सक्छ। तातो पानीको प्रयोग गर्नु उचित हुन्छ।
जाडोमा छाला सुख्खा हुने समस्या हुन्छ। यसका लागि लोसन, क्रिम वा जेली जस्ता पदार्थ प्रयोग गर्नुपर्छ । यसले छालालाई चिसोबाट बचाउनुका साथै चाउरी पर्नबाट पनि जोगाउँछ ।
-
अत्यधिक मदिरा सेवनबाट बच्ने
मदिरा सेवनले शरीरलाई अल्पकालीन रूपमा तातो महसुस गराए पनि लामो समयका लागि यसले चिसो सहने क्षमतामा ह्रास ल्याउन सक्छ । त्यसैले जाडोमा अत्यधिक मदिरा सेवन गर्नु राम्रो हाेइन् ।
चिसो बढ्ने समयका लागि विशेष योजना बनाएर यात्रा गर्ने वा अन्य कामकाज गर्ने प्रयास गर्नुहोस् । बिहान र साँझको समयमा अत्यधिक चिसो हुने भएकाले सकेसम्म यी समय घरभित्रै बस्नु उपयुक्त हुन्छ ।
-
प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो बनाउन ध्यान दिने
भिटामिन सी युक्त फलफूल (जस्तै सुन्तला, कागती), अदुवा, बेसार र तुलसीजस्ता प्राकृतिक पदार्थको सेवनले शरीरलाई रोग प्रतिरोधात्मक बनाउन मद्दत गर्छ ।
जाडो मौसमलाई स्वस्थ र सुरक्षित रूपमा रहन उपयुक्त पहिरन, सन्तुलित आहार, नियमित व्यायाम र सही जीवनशैली अपनाउन जरूरी छ । विशेषगरी बालबालिका र वृद्धवृद्धाहरूको हेरचाहमा विशेष ध्यान दिन आवश्यक हुन्छ । यी उपायहरूको पालन गर्दा जाडोले निम्त्याउने जोखिमलाई न्यून बनाउन सकिन्छ ।